خانمی که در سمت راست تصویر پیوست این متن مشاهده می‌کنید دختر عموی پادشاه اردن خانم رحمت بنت الحسن است که به بنیاد فرهنگی ترکیه “یونس امره” در عمان رفته و مشغول یادگیری زبان تُرکی است. این نشان می‌دهد که نفوذ فرهنگی ترکیه در کشورهای عربی و اسلامی فراتر از نخبگان رفته و به خاندان‌های حاکم و بستگان آن‌ها هم رسیده است.
“یوسف امره” شاعر و صوفی پرآوازه ترکیه در قرن سیزده میلادی است که از سال ۲۰۰۹ بنیادی وقفی با همین نام برای آموزش زبان ترکی و آشنا کردن جهانیان با فرهنگ و تاریخ این دیار افتتاح شده است.
بنیاد فرهنگی “یوسف امره” در واقع سفیر فرهنگی ترکیه در جهان است و امروزه در بیش از ۴۰ کشور دفتر نمایندگی دارد. در هر کشوری هم در شهرهای کلان نمایندگی‌هایی دارد. تنها در پنج سال گذشته ۳ هزار اردنی در مراکز این بنیاد زبان ترکی را کاملا یاد گرفته‌اند. طی این ۹ سال فعالیت هم در سراسر جهان حدود ۱۲۰ هزار نفر در دفاتر آن هم زبان ترکی را یاد گرفته هم با گذراندن دوره‌های مطالعات ترکیه با فرهنگ، تاریخ و سیاست در این کشور آشنا شده‌اند.
برنامه‌های این بنیاد سهم زیادی در توسعه صنعت گردشگری و نفوذ سیاسی و فرهنگی ترکیه در جهان عرب و اسلام داشته است.
به عنوان مثال، مراکز یوسف امره در شهرهای مختلف فلسطین بسیار فعال هستند؛ تا جایی که در برخی شهرها از جمله در قدس زبان ترکی جزو مواد درسی است و دانش‌آموزان یاد می‌گیرند. طی چهار سال افتتاح این بنیاد در اراضی فلسطینی تا به حال حدود ۵ هزار فلسطینی آن را یاد گرفته و بسیار طبیعی است که در خیابان‌های غزه، رام الله و قدس با فلسطینی‌هایی برخورد کنید که ترکی به خوبی صحبت می‌کنند و می‌رود که ترکیه در آینده‌ای نه چندان دور زبان دوم در جهان عرب شود.
تنها در محله “الزهراء” در قدس ۱۵۰ فلسطینی مشغول یادگیری زبان ترکی هستند.
راستی چند دفتر نمایندگی آموزش زبان و ادبیات فارسی در خارج وجود دارد؟
بهتر نیست به جای انعکاس کلیشه‌ای مسائل ترکیه به این خدمات اردوغان به ترکیه هم نیم‌نگاهی شود تا هم ضعف عملکرد “نهادهای متولی ایرانی” در این زمینه‌ها بیشتر هویدا شود و هم شاید حس رقابتی برانگیخته شود؟
صابر گل عنبری
